Odbiór telewizji satelitarnej, zwłaszcza w jakości 4K z oferty Polsat Box czy Canal+, zależy w ogromnym stopniu od prawidłowego zainstalowania i precyzyjnego wyregulowania anteny. Wielu użytkowników nie zdaje sobie sprawy, że nawet najnowocześniejszy dekoder, taki jak Polsat Box 4K czy Canal+ Ultrabox+ 4K, nie pokaże pełni swoich możliwości, jeśli instalacja antenowa będzie wykonana niestarannie. Zacinający się obraz podczas deszczu, pikseloza w trakcie ważnego meczu czy całkowity zanik sygnału przy silniejszym wietrze to typowe objawy problemów z anteną. W tym obszernym poradniku, opartym na doświadczeniach instalatorów, przeprowadzimy cię przez cały proces montażu i regulacji anteny satelitarnej, abyś mógł cieszyć się niezakłóconym odbiorem ulubionych kanałów na terenie województwa mazowieckiego.
Dlaczego dokładność ustawienia anteny jest tak istotna ?
Satelity telekomunikacyjne z rodziny Hotbird znajdują się na orbicie geostacjonarnej w przybliżeniu 36 000 kilometrów nad równikiem. Czasza anteny działa jak lustro skupiające bardzo słaby sygnał radiowy w jednym punkcie, w którym umieszczony jest konwerter (LNB). Można to porównać do próby trafienia wiązką światła w monetę z odległości kilkudziesięciu kilometrów. Minimalne odchylenie anteny o zaledwie jeden stopień na ziemi powoduje, że w przestrzeni kosmicznej celujesz w punkt oddalony o setki kilometrów od właściwego satelity. Dlatego tak ważne jest, aby czynność ustawienia anteny wykonać z należytą starannością. Nie chodzi tylko o to, aby "złapać" jakikolwiek sygnał, ale aby uzyskać jego jak najlepsze parametry, co zapewni stabilny odbiór nawet w trudnych warunkach pogodowych. Profesjonalny instalator anteny satelitarnej zawsze dąży do uzyskania maksymalnych możliwych wartości jakości sygnału, a nie tylko do osiągnięcia progu odbioru.
Niezbędny sprzęt i akcesoria do montażu
Zanim przystąpisz do pracy, musisz zaopatrzyć się w odpowiednie narzędzia i komponenty instalacyjne. Wybór tanich, niskiej jakości elementów często prowadzi do późniejszych problemów i konieczności wzywania serwisu. Poniżej lista sprawdzonych elementów, które są podstawą solidnej instalacji.
- Antena satelitarna: Na terenie Mazowsza do bezproblemowego odbioru sygnału z satelity Hotbird 13E w zupełności wystarcza antena offsetowa o średnicy 80 cm. Mniejsze czasze, np. 60 cm lub 70 cm, mogą okazać się niewystarczające podczas intensywnych opadów deszczu lub śniegu. Warto zwrócić uwagę na produkty renomowanych producentów, takich jak polska firma Corab. Model Corab 80-S ze stali malowanej proszkowo to dobry i trwały wybór. Warto też rozważyć anteny aluminiowe, np. Triax TD 88, które są lżejsze i całkowicie odporne na korozję.
- Konwerter (LNB): To urządzenie montowane w ognisku anteny, które odbiera sygnał i zamienia jego częstotliwość. Wybór konwertera zależy od liczby odbiorników, które chcesz podłączyć.
- Single: Do jednego dekodera (np. konwerter Inverto Black Ultra).
- Twin: Do dwóch dekoderów lub jednego dekodera PVR z podwójną głowicą (np. Opticum Red Robust Twin).
- Quad: Do czterech dekoderów (np. FTE eXcellento Quad).
- Unicable/dCSS: Nowoczesne rozwiązanie pozwalające na podłączenie wielu dekoderów (nawet do 32) jednym kablem. Jest to standard wymagany przez najnowsze dekodery, takie jak Ultrabox+ 4K od Canal+ czy Polsat Box 4K. Przykładem takiego urządzenia jest Inverto Unicable II (dCSS) IDLU-32UL40-UNBOO-OPP.
- Kabel koncentryczny: To jeden z najważniejszych elementów instalacji. Należy stosować wyłącznie kable przeznaczone do instalacji satelitarnych, o niskim tłumieniu. Polecanym wyborem są kable z żyłą wewnętrzną wykonaną z pełnej miedzi i gęstym oplotem, na przykład TRISET-113 PE. W przypadku układania kabla na zewnątrz, musi on posiadać płaszcz polietylenowy (PE), odporny na promieniowanie UV i warunki atmosferyczne, często dodatkowo z żelem chroniącym przed wnikaniem wilgoci. Unikaj tanich kabli ze stalową żyłą miedziowaną (CCA), które mają znacznie wyższe tłumienie i są podatne na korozję.
- Złącza F: Do zarobienia końcówek kabla potrzebne będą złącza F. Najpewniejszym rozwiązaniem są złącza kompresyjne (np. marki Cabelcon), które zapewniają szczelne i trwałe połączenie. Wymagają one jednak specjalnej zaciskarki. Alternatywą są złącza kompresyjne lub nakręcane, które jednak muszą być bardzo starannie zamontowane i dodatkowo zabezpieczone przed wilgocią za pomocą taśmy samowulkanizującej.
- Uchwyt antenowy: Musi być solidny i stabilnie zamocowany do ściany, komina lub balustrady. Uchwyt musi być idealnie wypoziomowany w pionie, ponieważ każde odchylenie będzie powodować błędy w ustawieniu kąta elewacji i azymutu.
- Miernik sygnału satelitarnego: Chociaż istnieją metody ustawiania anteny "na telewizor", jest to czynność bardzo nieprecyzyjna. Profesjonalne ustawienie anteny wymaga użycia miernika. Proste wskaźniki wychyłowe za kilkadziesiąt złotych mogą pomóc jedynie w zgrubnym odnalezieniu satelity. Do precyzyjnej regulacji potrzebny jest cyfrowy miernik pokazujący nie tylko siłę sygnału, ale przede wszystkim jego jakość, czyli parametry MER (Modulation Error Ratio) i BER (Bit Error Ratio). Przykładowe modele dla amatorów to Satlink WS-6933 lub droższe, bardziej zaawansowane jak Signal HD-TAB 9. Profesjonalny instalator dysponuje urządzeniami za kilka lub kilkanaście tysięcy złotych, które pozwalają na pełną analizę widma sygnału.
Przygotowanie do montażu i wyznaczenie parametrów
Zanim zaczniesz wiercić otwory, musisz wybrać odpowiednie miejsce do montażu anteny. Musi ono zapewniać wolną przestrzeń w kierunku południowym, bez przeszkód takich jak wysokie drzewa, budynki czy inne elementy krajobrazu. Dla satelity Hotbird 13E w centralnej Polsce antena musi być skierowana mniej więcej na południowy-zachód. Następnie musisz wyznaczyć dokładne wartości azymutu i elewacji dla swojej lokalizacji. Można do tego użyć specjalnych aplikacji na smartfona (np. SatFinder) lub kalkulatorów dostępnych w internecie. Poniżej przykładowe wartości dla kilku miejscowości w województwie mazowieckim.
| Miejscowość | Azymut (stopnie) | Elewacja (stopnie) | Kąt polaryzacji LNB (skew) |
|---|
| Warszawa | 190.4° | 31.1° | -6.7° |
| Radom | 190.2° | 31.8° | -6.4° |
| Płock | 192.3° | 30.3° | -8.1° |
| Siedlce | 188.4° | 31.2° | -5.2° |
| Pruszków | 190.7° | 31.1° | -6.9° |
Azymut to kąt poziomy liczony od kierunku północnego zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Do jego wyznaczenia najlepiej użyć kompasu. Elewacja to kąt pionowy, pod jakim czasza ma być nachylona. Na większości anten znajdują się podziałki ułatwiające ustawienie tego kąta. Kąt polaryzacji (skew) to kąt obrotu konwertera w jego uchwycie. Jest to niezwykle ważny parametr, często pomijany przez amatorów, a jego błędne ustawienie znacząco obniża jakość sygnału (MER).
Montaż anteny krok po kroku
Zakładając, że masz już wszystkie niezbędne elementy, możesz przystąpić do montażu. Pamiętaj o zachowaniu zasad bezpieczeństwa, zwłaszcza podczas pracy na wysokości.
- Montaż uchwytu: Przymocuj uchwyt do stabilnego elementu budynku, np. ściany nośnej lub komina (używając specjalnej obejmy kominowej). Użyj poziomicy, aby upewnić się, że maszt jest idealnie w pionie. To bardzo ważny warunek poprawnego ustawienia.
- Złożenie anteny: Złóż czaszę anteny zgodnie z instrukcją producenta. Dokręć wszystkie śruby, ale te odpowiedzialne za regulację azymutu i elewacji pozostaw na tyle luźne, aby można było poruszać anteną z lekkim oporem.
- Montaż konwertera i kabla: Zamontuj konwerter w uchwycie i podłącz do niego przygotowany wcześniej kabel z zarobionym złączem F. Kabel poprowadź wzdłuż ramienia anteny i przymocuj go opaskami zaciskowymi, pozostawiając niewielki zapas przy konwerterze. Drugi koniec kabla podłącz do miernika sygnału.
- Wstępne ustawienie kątów: Ustaw na podziałce anteny wyliczoną wcześniej wartość kąta elewacji. Następnie obróć konwerter w uchwycie o wyliczoną wartość kąta polaryzacji (skew). Zazwyczaj na konwerterach znajduje się skala. Wartość ujemna oznacza obrót w lewo (przeciwnie do ruchu wskazówek zegara), patrząc od przodu anteny.
- Wstępne ustawienie azymutu: Używając kompasu, ustaw całą antenę w kierunku wyliczonego azymutu.
Precyzyjne ustawienie anteny z użyciem miernika
To najważniejsza część całego procesu, wymagająca cierpliwości. Profesjonalny monter anten satelitarnych wykonuje tę czynność w kilka minut, ale mając do dyspozycji prostszy miernik, może to potrwać dłużej.
- Wybór transpondera: W menu miernika wybierz satelitę Hotbird 13E i jeden z silniejszych transponderów, na przykład ten używany przez Polsat Box (częstotliwość 12284 MHz, polaryzacja H, SR 27500) lub Canal+ (częstotliwość 11449 MHz, polaryzacja H, SR 27500).
- Regulacja azymutu: Bardzo powoli, milimetr po milimetrze, obracaj antenę w poziomie w okolicach wyznaczonego wcześniej azymutu. Obserwuj wskazania miernika. Gdy miernik zasygnalizuje znalezienie sygnału, zatrzymaj ruch. Delikatnymi ruchami w lewo i prawo znajdź punkt, w którym wskaźnik jakości sygnału (MER) osiąga najwyższą wartość.
- Regulacja elewacji: Po znalezieniu maksimum dla azymutu, bardzo delikatnie poruszaj anteną w pionie (góra-dół), również szukając punktu z najwyższą wartością MER.
- Korekta azymutu i elewacji: Czynności te należy powtórzyć kilkukrotnie, ponieważ regulacja jednego kąta może mieć niewielki wpływ na drugi. Dąż do uzyskania jak najwyższej wartości MER. W telewizji satelitarnej DVB-S2 wartość MER powyżej 12 dB zapewnia już stabilny odbiór, ale dobry monter zawsze stara się osiągnąć 15 dB lub więcej. Taki zapas gwarantuje, że sygnał nie zniknie podczas gorszej pogody. Siła sygnału jest mniej istotna, najważniejsza jest jego jakość (MER).
- Regulacja kąta polaryzacji (skew): Na koniec, po uzyskaniu maksimum z azymutu i elewacji, bardzo delikatnie obracaj konwerterem w jego uchwycie, również obserwując wskazania MER. Znajdź pozycję, w której jakość jest najwyższa.
- Dokręcenie śrub i zabezpieczenie: Gdy jesteś pewien, że uzyskałeś najlepsze możliwe parametry, ostrożnie i naprzemiennie dokręcaj wszystkie śruby regulacyjne, cały czas kontrolując wskazania miernika. Na koniec zabezpiecz złącze F przy konwerterze przed wilgocią za pomocą kapturka lub taśmy.
Jeżeli pomimo starań masz problemy z uzyskaniem dobrych parametrów lub cała procedura wydaje się zbyt skomplikowana, warto rozważyć wezwanie fachowca. Naprawa anteny przez fachowca lub jej profesjonalny montaż to gwarancja spokoju na lata. Instalatorzy zapewniają wsparcie po montażu i dysponują wiedzą pozwalającą szybko zdiagnozować nietypowe problemy.
Nowoczesne dekodery i technologie odbioru
Prawidłowo ustawiona antena to podstawa, ale aby w pełni cieszyć się ofertą Polsat Box i Canal+, potrzebujesz również odpowiedniego dekodera. Obecnie operatorzy oferują zaawansowane urządzenia 4K, które łączą telewizję satelitarną z funkcjami internetowymi.
- Dekodery Polsat Box:
- Polsat Box 4K i Polsat Box 4K Lite: To flagowe dekodery operatora, umożliwiające odbiór kanałów w jakości 4K. Po podłączeniu do internetu (przez Wi-Fi lub kabel LAN) dają dostęp do ogromnej biblioteki treści na żądanie w usłudze Polsat Box Go.
- Soundbox 4K: To połączenie dekodera 4K z soundbarem, oferujące lepszą jakość dźwięku bez konieczności kupowania dodatkowego sprzętu audio.
- Dekodery Canal+:
- Ultrabox+ 4K: Najbardziej zaawansowany dekoder w ofercie, wyposażony w dysk twardy 1 TB, podwójną głowicę satelitarną (wymaga dwóch kabli od anteny lub instalacji Unicable/dCSS) i umożliwiający nagrywanie programów.
- Dualbox+ 4K: Nowszy model, również z obsługą 4K i funkcjami internetowymi, ale bez wbudowanego dysku twardego (nagrywanie możliwe na zewnętrzny dysk USB).
Oprócz tradycyjnych dekoderów satelitarnych, dostępne są również inne rozwiązania:
- Moduły CAM CI+: Jeśli posiadasz nowoczesny telewizor z wbudowanym tunerem satelitarnym (DVB-S2), możesz zrezygnować z zewnętrznego dekodera i skorzystać z modułu warunkowego dostępu. Zarówno Polsat Box (Moduł CAM CI+) jak i Canal+ (Moduł CAM 4K ECP) oferują takie rozwiązanie. Wkładasz moduł z kartą bezpośrednio do gniazda CI+ w telewizorze.
- Dekodery OTT (internetowe): Dla osób, które nie mają możliwości montażu anteny satelitarnej, alternatywą jest telewizja przez internet. Polsat Box oferuje dekoder Evobox Stream, a Canal+ dekoder Canal+ BOX 4K. Działają one z dowolnym łączem internetowym i dają dostęp do kanałów na żywo oraz bibliotek VOD, jednak jakość obrazu może być uzależniona od stabilności i prędkości internetu.
Podsumowanie i ostateczna weryfikacja
Po podłączeniu dekodera do prawidłowo ustawionej anteny, przejdź do menu diagnostycznego w dekoderze. Sprawdź tam parametry siły i jakości sygnału na różnych transponderach. Jeśli wartości jakości (wyrażane w procentach lub jako MER/C/N) są wysokie i stabilne, oznacza to, że instalacja została wykonana poprawnie. Pamiętaj, że nawet najlepiej wykonany montaż anteny wymaga okresowej kontroli, zwłaszcza po silnych wichurach lub burzach. W przypadku jakichkolwiek problemów z odbiorem, których nie jesteś w stanie samodzielnie rozwiązać, nie wahaj się skorzystać z pomocy. Doświadczony monter dysponuje sprzętem i wiedzą, które pozwalają na szybką diagnozę i skuteczną naprawę anteny. Profesjonalne ustawienie anteny to inwestycja w jakość domowej rozrywki na wiele lat.
Średnia ocena wynosi 4.8 na podstawie 125 głosów
-
5 4 3 2 1