Często dostaję pytania, jak wygląda moja praca na co dzień. Ludzie widzą antenę na dachu lub balkonie i myślą, że to prosta sprawa. Przykręcić, ustawić i gotowe. Czasem faktycznie tak jest, ale bywa też, że montaż zamienia się w rozwiązywanie technicznej zagadki. Zajmuję się instalacjami telewizji cyfrowej, głównie satelitarnej, od wielu lat na terenie województwa mazowieckiego. W tym tekście opowiem o kilku sytuacjach z mojej praktyki, które dobrze pokazują, z czym to się wiąże i na co zwracać uwagę, żeby cieszyć się dobrym odbiorem telewizji z Polsat Box czy Canal+.
Podstawowa instalacja w nowym domu – klient z dekoderem Polsat Box 4K
Zgłosił się do mnie klient z okolic Legionowa. Właśnie zakończył budowę domu i chciał uruchomić telewizję. Kupił zestaw Polsat Box z dekoderem Polsat Box 4K, który oprócz kanałów satelitarnych daje dostęp do aplikacji streamingowych. Jego celem był stabilny odbiór kanałów w jakości 4K z satelity Eutelsat Hot Bird 13E. To standardowa pozycja dla polskich platform.
Na miejscu okazało się, że budynek ma idealne warunki. Południowa ściana była wolna od drzew i innych przeszkód. To bardzo ułatwia sprawę, bo antena satelitarna musi mieć czystą widoczność nieba w kierunku satelity. Dla Warszawy i okolic azymut na Hot Birda to około 190 stopni, a kąt elewacji, czyli nachylenie anteny, to blisko 30 stopni.
Zaproponowałem montaż anteny satelitarnej offsetowej polskiego producenta Corab. Model o średnicy 80 cm, wykonany ze stali malowanej proszkowo, jest wystarczający dla tej lokalizacji i zapewnia pewien zapas mocy sygnału na gorsze warunki pogodowe. Do tego dobrałem konwerter (LNB) typu Single, model Inverto Black Ultra, który cechuje się niskim współczynnikiem szumów. Im niższy ten parametr, tym lepiej konwerter radzi sobie ze słabymi sygnałami.
Sama instalacja przebiegła sprawnie:
- Zamocowałem do ściany solidny uchwyt stalowy, używając odpowiednio długich kołków rozporowych. Stabilność mocowania jest niezwykle ważna, bo nawet niewielkie drgania anteny na wietrze mogą powodować zanik sygnału.
- Zmontowałem antenę i przymocowałem ją do uchwytu. Wstępnie ustawiłem kąt elewacji na podziałce.
- Podłączyłem profesjonalny miernik sygnału. To urządzenie jest niezbędne do precyzyjnego ustawienia anteny. Poleganie wyłącznie na paskach siły i jakości w menu dekodera to częsty błąd przy samodzielnym montażu. Miernik pozwala na analizę konkretnych parametrów, takich jak MER (Modulation Error Ratio).
- Obracając powoli anteną w poziomie (regulacja azymutu), znalazłem najsilniejszy sygnał z satelity Hot Bird. Następnie dokonałem delikatnych korekt elewacji, aby zmaksymalizować jakość. Po kilkunastu minutach udało mi się uzyskać na większości transponderów MER na poziomie 15,5 dB. Wartość typowa zapewniająca stabilny odbiór to 15 dB lub więcej, przy minimalnej granicy około 12 dB, poniżej której obraz zaczyna się zacinać.
- Poprowadziłem przewód koncentryczny od anteny do salonu, gdzie stał dekoder. Użyłem kabla Triset-113, który ma rdzeń z pełnej miedzi i gęsty oplot, co minimalizuje tłumienie sygnału i jest odporny na zakłócenia. Na końcówki przewodu założyłem złącza F kompresyjne, które zapewniają szczelne i trwałe połączenie.
Po podłączeniu dekodera Polsat Box 4K i aktywacji usług klient mógł od razu oglądać kanały w wysokiej rozdzielczości. Całość zajęła około dwóch godzin. W przypadku problemów technicznych, warto pamiętać, że profesjonalni instalatorzy oferują wsparcie i serwis po wykonanym montażu.
Dwa telewizory i dwie satelity – zlecenie dla fana telewizji
Inny przypadek to klient z Piaseczna, który chciał mieć dostęp do oferty Canal+ na dwóch telewizorach (w salonie i sypialni) oraz dodatkowo odbierać niekodowane kanały z satelity Astra 19.2E. To oznaczało konieczność zbudowania instalacji na dwa odbiorniki i dwa satelity.
W takiej sytuacji mamy kilka rozwiązań. Można zastosować dwa konwertery Single i przełącznik DiSEqC, ale wygodniejszą i często stosowaną opcją jest konwerter typu Monoblock. To zintegrowane urządzenie, które składa się z dwóch konwerterów w jednej obudowie, ustawionych pod odpowiednim kątem (zwykle 6 stopni, co odpowiada różnicy między Hot Birdem a Astrą). Wybrałem model Monoblock Twin, który ma dwa niezależne wyjścia, po jednym dla każdego dekodera.
Do odbioru sygnału z dwóch satelit przy użyciu konwertera Monoblock zaleca się antenę o średnicy minimum 80-85 cm. Zdecydowałem się na antenę Triax TD 88, która jest nieco większa i zapewnia lepszą separację sygnałów z obu pozycji satelitarnych. Ustawianie takiej instalacji jest trochę bardziej skomplikowane:
- Antenę ustawia się na satelitę Hot Bird 13E, ale nie centralnie. Konwerter przeznaczony dla Hot Birda (zwykle ten główny, w uchwycie anteny) musi być lekko przesunięty.
- Drugi konwerter (ten "zezujący") automatycznie celuje w Astrę 19.2E.
- Konieczne jest precyzyjne ustawienie kąta skręcenia konwertera (skew), aby zoptymalizować odbiór z obu satelitów.
- W menu dekoderów Canal+ (klient miał dekoder 4K Dualbox+ i drugi, dodatkowy odbiornik) należało skonfigurować obsługę przełącznika DiSEqC, który jest wbudowany w konwerter Monoblock. Zazwyczaj Hot Bird jest przypisywany do portu A (lub 1), a Astra do portu B (lub 2).
Po dokładnym ustawieniu, na obu dekoderach uzyskałem stabilny sygnał. MER dla transponderów z Hot Birda wynosił około 15 dB, a dla Astry około 14 dB. To w pełni wystarczające do bezproblemowego oglądania. Klient był zadowolony, że ma dostęp do szerokiej gamy kanałów niemieckich i francuskich z Astry, oprócz pełnego pakietu Canal+.
Wyzwanie w bloku – montaż na balkonie z przeszkodami
Praca w gęstej zabudowie miejskiej, na przykład na warszawskim Ursynowie czy Bemowie, często stawia przed instalatorem dodatkowe wyzwania. Zgłosiła się do mnie pani, która mieszkała na drugim piętrze w dziesięciopiętrowym bloku. Spółdzielnia mieszkaniowa nie wyrażała zgody na montaż anten na elewacji, więc jedyną opcją był balkon. Niestety, balkon wychodził na południowy zachód, a naprzeciwko rósł wysoki klon.
Pierwszym krokiem była ocena, czy w ogóle jest szansa na złapanie sygnału. Użyłem kompasu w telefonie i aplikacji do wizualizacji położenia satelitów. Okazało się, że jest jedno wąskie "okno" między drzewem a sąsiednim budynkiem, gdzie widoczność nieba w kierunku Hot Birda była zachowana. To była dobra wiadomość.
Problem polegał na tym, jak stabilnie zamocować antenę. Standardowy uchwyt ścienny nie wchodził w grę. Rozwiązaniem okazał się specjalny uchwyt balkonowy, przykręcany do barierki. Wybrałem solidny, galwanizowany model, który zapewniał odpowiednią sztywność. Ze względu na ograniczone miejsce, zastosowałem nieco mniejszą, ale bardzo skuteczną antenę stalową Corab o średnicy 70 cm.
Najtrudniejszym elementem było precyzyjne ustawienie. Nawet minimalne przesunięcie powodowało, że sygnał był blokowany przez liście drzewa. Używając miernika, centymetr po centymetrze szukałem optymalnej pozycji. Po prawie godzinie udało się znaleźć miejsce, gdzie sygnał był najlepszy. Parametr MER wyniósł 13,5 dB. To wartość bliska granicy stabilnego odbioru, ale w tym wypadku była jedyną możliwą do uzyskania. Uprzedziłem klientkę, że podczas bardzo intensywnych opadów deszczu lub śniegu mogą pojawiać się chwilowe zakłócenia w odbiorze. Mimo to, była bardzo zadowolona, że w ogóle udało się uruchomić telewizję satelitarną, na czym bardzo jej zależało.
W takich sytuacjach, gdy montaż anteny jest niemożliwy lub bardzo utrudniony, zawsze informuję o alternatywie. Operatorzy tacy jak Canal+ i Polsat Box oferują dekodery działające wyłącznie przez internet (OTT), na przykład Canal+ BOX 4K czy Polsat Box Evobox Stream. Wymagają one jedynie stabilnego połączenia z internetem i pozwalają oglądać telewizję bez konieczności instalacji anteny.
Porównanie technologii odbioru telewizji
Klienci często pytają, co jest lepsze: telewizja satelitarna, naziemna czy internetowa. Każda z tych technologii ma swoje wady i zalety, które zestawiłem w poniższej tabeli.
| Technologia | Wymagany sprzęt | Zalety | Wady |
|---|
| Telewizja satelitarna (DVB-S2) | Antena satelitarna, konwerter (LNB), dekoder satelitarny (np. Ultrabox+ 4K, Polsat Box 4K) lub moduł CAM. | Najszersza oferta kanałów, w tym wiele w jakości 4K. Dostępność na terenie całego kraju. Wysoka jakość obrazu i dźwięku. | Wymaga montażu anteny i widoczności nieba. Wrażliwość na ekstremalne warunki pogodowe. |
| Telewizja naziemna (DVB-T2) | Antena do odbioru naziemnego (zewnętrzna lub wewnętrzna), telewizor z tunerem DVB-T2/HEVC lub zewnętrzny dekoder. | Brak abonamentu (za podstawowe kanały). Łatwa instalacja. Dobra jakość obrazu HD. | Ograniczona liczba kanałów. Zasięg uzależniony od lokalizacji i mocy nadajnika. Możliwe zakłócenia w gęstej zabudowie. |
| Telewizja internetowa (OTT) | Stabilne łącze internetowe (minimum 8-10 Mb/s dla HD, 25 Mb/s dla 4K), dedykowany dekoder (np. Canal+ BOX 4K) lub aplikacja na Smart TV. | Brak potrzeby montażu anteny. Dostęp do bogatych bibliotek VOD. Możliwość oglądania na wielu urządzeniach. | Jakość i stabilność odbioru zależą od jakości łącza internetowego. Może zużywać duże ilości danych. Czasem minimalne opóźnienie w stosunku do transmisji na żywo. |
Instalacja z jednym kablem dla nowoczesnego budynku – technologia Unicable
Coraz częściej spotykam się z zapytaniami o instalacje w nowoczesnych apartamentowcach lub domach, gdzie właściciele chcą mieć dużą elastyczność. Chcą na przykład nagrywać jeden kanał, oglądać drugi, a w innym pokoju korzystać z multiroomu. W tradycyjnej instalacji wymagałoby to prowadzenia wielu kabli od anteny, co jest niepraktyczne i nieestetyczne. Tutaj z pomocą przychodzi technologia Unicable (lub jej nowsza wersja dCSS).
Miałem takie zlecenie w nowo wybudowanym segmencie pod Warszawą. Klient chciał podłączyć dekoder Canal+ 4K Ultrabox+, który ma wbudowaną głowicę pozwalającą na jednoczesne nagrywanie i oglądanie różnych kanałów, oraz dodatkowy dekoder w innym pomieszczeniu. Zamiast ciągnąć cztery kable, zaproponowałem instalację opartą na konwerterze Unicable.
Jak to działa ?
- Konwerter Unicable/dCSS pozwala na przesłanie sygnału do wielu odbiorników (lub wielu tunerów w jednym odbiorniku) za pomocą jednego kabla koncentrycznego.
- Każdy tuner otrzymuje sygnał na dedykowanej częstotliwości użytkownika (User Band), dzięki czemu nie zakłócają się wzajemnie.
- Wystarczy jeden kabel od anteny do pierwszego rozgałęźnika, a następnie krótkie odcinki do poszczególnych dekoderów.
Wybrałem konwerter Inverto Unicable II (dCSS), który może obsłużyć do 32 odbiorników na jednym kablu. W tej instalacji potrzebne były tylko trzy sygnały (dwa dla dekodera głównego i jeden dla dodatkowego), więc zapas był ogromny. Montaż anteny Corab 90 cm na dachu, precyzyjne ustawienie na Hot Birda, a następnie poprowadzenie jednego kabla Triset-113 do wnętrza budynku. Tam, za pomocą specjalnego rozgałęźnika (splittera) sygnał został podzielony. Konfiguracja dekoderów wymagała wybrania w menu trybu Unicable i przypisania odpowiednich częstotliwości każdemu z tunerów. Po wszystkim klient zyskał pełną funkcjonalność nowoczesnego dekodera bez plątaniny kabli. To rozwiązanie jest coraz popularniejsze, choć wymaga specjalistycznego sprzętu i wiedzy. W razie wątpliwości, zawsze można skonsultować się z doświadczonym instalatorem, który dobierze odpowiednie komponenty.
Drobne usterki, które potrafią zepsuć odbiór
Na koniec chciałbym wspomnieć o zleceniach, które nie polegają na montażu od zera, a na serwisie istniejących instalacji. To częsta część mojej pracy. Przyjeżdżam do klienta, który skarży się, że "telewizja się tnie" albo "nie ma sygnału". Przyczyny bywają różne, od poważnych po błahe.
- Uszkodzony konwerter: Po kilku latach pracy na zewnątrz, w zmiennych warunkach atmosferycznych, plastikowa osłona konwertera może popękać. Do środka dostaje się woda, co prowadzi do jego uszkodzenia. Objawem jest często całkowity zanik sygnału lub jego niestabilność. Wymiana konwertera na nowy rozwiązuje problem.
- Przesunięta antena: Silna wichura może nieznacznie przestawić antenę. Nawet zmiana pozycji o jeden stopień wystarczy, żeby jakość sygnału drastycznie spadła, powodując "pikselozę" na ekranie. Wtedy konieczna jest ponowna kalibracja ustawienia przy użyciu miernika.
- Stary, uszkodzony kabel: Widziałem instalacje, gdzie kabel koncentryczny był popękany, przetarty, a nawet przegryziony przez zwierzęta. Zdarza się też, że pod wpływem słońca izolacja zewnętrzna kruszeje. Taki kabel traci swoje właściwości, sygnał jest mocno tłumiony i podatny na zakłócenia. Wymiana na nowy, dobrej jakości przewód to w takiej sytuacji jedyne rozwiązanie.
- Źle zarobione złącza F: To plaga samodzielnych instalacji. Nakręcane złącza F, jeśli są założone niedbale, mogą nie zapewniać dobrego kontaktu. Czasem oplot kabla dotyka żyły środkowej, powodując problemy z sygnałem. Wilgoć dostająca się do takiego złącza powoduje korozję i wzrost tłumienia. Dlatego zawsze polecam stosowanie złączy kompresyjnych, które są o wiele trwalsze i szczelniejsze.
Mam nadzieję, że te kilka przykładów z mojej codziennej pracy pokazało, że profesjonalny montaż i serwis instalacji satelitarnej to coś więcej niż tylko przykręcenie talerza do ściany. To dbałość o szczegóły, dobór odpowiednich komponentów i precyzyjne pomiary, które razem składają się na lata bezproblemowego oglądania telewizji. Jeśli masz problem ze swoją instalacją lub planujesz montaż anteny satelitarnej, pomoc techniczna wykwalifikowanego montera może oszczędzić wiele czasu i nerwów.
Średnia ocena wynosi 4.9 na podstawie 105 głosów
-
5 4 3 2 1